Kunstlezing | Frederieke Jeletich-Visser over Max van Dam

Tachtig jaar na de dood van Max van Dam in Sobibor heeft kunsthistorica Frederieke Jeletich-Visser dankzij onderzoek naar overgeleverde bronnen en nieuw ontdekte informatie en het inventariseren van het verspreide oeuvre een podium gecreëerd voor de kunstenaar en zijn werk. Met het boek Vastberaden en veelbelovend – Max van Dam, 1910-1943 houdt zij de herinnering aan Max van Dam levend. 

Levendige herinnering aan verloren talenten

Max van Dam groeit op in een ‘rood nest’ in Winterswijk. Al jong besluit hij zijn leven te wijden aan de kunst. Zijn werk krijgt erkenning in artistieke kringen – maar dat is eind jaren dertig niet altijd een zegen, omdat hij zich vanwege toenemend antisemitisme zo onzichtbaar mogelijk moet maken. Tijdens zijn vlucht naar Zwitserland wordt hij bij de grens opgepakt en overgebracht naar doorgangskamp Drancy. Van daaruit wordt de dan 33-jarige Max eind maart 1943 gedeporteerd naar Sobibor, waar hij later wordt vermoord. Het portret van de SS-Oberscharführer is waarschijnlijk zijn laatste werk geweest. Na de bevrijding lijkt behalve Max ook zijn kunstenaarschap vernietigd. Wat is er gebeurd met zijn kunstwerken? 

In de kiem gesmoord

Hoewel er weinig bronnenmateriaal is overgebleven, slaagt ‘Vastberaden en veelbelovend – Max van Dam, 1910-1943’ erin om het leven en de artistieke ontwikkeling van de kunstenaar te reconstrueren. Het boek doorloopt de verschillende fasen van zijn veel te korte leven aan de hand van de plaatsen waar Max zich bevond. We reizen mee van vroege jeugd tot de gruwelijke laatste maanden. Zijn stem horen we in briefcitaten, zijn blik op de wereld zien we in de afgebeelde werken van zijn hand. Zonder te romantiseren of in zijn schoenen te stappen, wil dit kunsthistorisch relaas recht doen aan zijn kunstenaarschap dat door de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog in de kiem werd gesmoord. 

Praktische informatie
Kunsthistorica Frederieke Jeletich-Visser neemt u mee in het leven van Max van Dam én in haar schrijfproces.